Συναισθήματα-Φόβος

Φοβάμαι............

Ο φόβος είναι από τα πιο κοινά συναισθήματα του ανθρώπου και  αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση απέναντι σε ένα πραγματικό ή αναμενόμενο κίνδυνο. Είναι μια διαδικασία προσαρμογής απαραίτητη για την προστασία και την επιβίωσή μας.Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας συνήθως φοβούνται το σκοτάδι, τους δυνατούς θορύβους, τα άγρια ζώα, τα φαντάσματα, τους κλέφτες,τους τραυματισμούς.

Για να προσεγγίσουμε το συναίσθημα του φόβου "εκμεταλλευόμαστε"το έργο "Η Κραυγή" του νορβηγού Έντβαρτ Μουνκ.

Αφήνω τα παιδιά να τον παρατηρήσουν και για ενθαρρύνω την περιέργειά τους αλλά και την φαντασία, θέτω ερωτήσεις, όπως;

-ποιά είναι η κεντρική μορφή στο έργο;

-είναι μόνος του; 

-πώς είναι το πρόσωπό του; 

-το στόμα του , τα χέρια του;

-τί φοράει;

-πού βρίσκεται;

-τί χρώμα έχει ο ουρανός;

-τί είναι αυτά στο βάθος;

-βλέπετε κάτι άλλο;

Δεν περίμενα πραγματικά τέτοια παρατηρητικότητα αλλά και τόσες ιδέες! Ίσως ήταν η δύναμη του ερεθίσματος , ίσως το κλίμα της ομάδας στην συγκεκριμένη δραστηριότητα ,αλλά οι απαντήσεις των παιδιών με εντυπωσίασαν!
-Έχει γίνει έκρηξη ηφαιστείου, γι΄αυτό ο ουρανός είναι κόκκινος, ο άνθρωπος τρέχει τρομαγμένος να σωθεί.
-Έχει ηλιοβασίλεμα και τον κυνηγούν δύο "κακοί" και αυτός φοβάται πολύ και φωνάζει βοήθεια.
-Είναι κλέφτης και δύο αστυνομικοί τρέχουν για να τον πιάσουν και αυτός φοβάται ότι θα τον βάλουν φυλακή.
- Άργησε πολύ και δεν πρόλαβε το πλοίο που έφυγε.
-Η γέφυρα θα σπάσει και αυτός φοβάται ότι θα πέσει στην θάλασσα και θα πνιγεί επειδή δεν ξέρει να κολυμπάει.

Μια παρατήρηση ενός νηπίου ''εμένα, Κυρία, με φοβίζει αυτός" δίνει αφορμή να μιλήσουμε για τους δικούς μας φόβους. Προσπαθούμε να καταλάβουμε τι ακριβώς είναι αυτό που προκαλεί τον φόβο, συγκεκριμένα η φιγούρα προκάλεσε τον φόβο επειδή δεν έχει πόδια, φοράει μαύρα ρούχα και δεν έχει μαλλιά και έφερε στο μυαλό του παιδιού σκηνές από μια ταινία με φαντάσματα. Παραδεχόμαστε ότι όλοι οι άνθρωποι, μικροί και μεγάλοι, έχουν κάτι που φοβούνται, δηλώνω ότι κι εγώ φοβάμαι π.χ. τον οδοντίατρο! Ζητάω από τα παιδιά να ζωγραφίσουν σε ανοιχτό φύλλο εργασίας αυτό που τα φοβίζει......

 

 Καθένα παιδί  δείχνει στην ομάδα αυτό που έχει ζωγραφίσει. Μαζεύω τις εργασίες και αφού έχω βγάλει φωτοαντίγραφά τους, (οι πρωτότυπες βρίσκονται στον πίνακα εργασιών), τις κρατώ στα χέρια μου και θέτω το ερώτημα "τί λέτε να κάνουμε  τώρα με αυτούς τους φόβους, να παίξουμε ένα παιχνίδι;"
   Λένε ποτέ όχι τα παιδιά στο παιχνίδι; Σκοπός όμως σε αυτήν την δραστηριότητα είναι με συμβολικό τρόπο να μπορέσουν τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους, τις ανησυχίες τους και τις ανασφάλειές τους.
Φτιάχνουμε μια διαδρομή με τα τούβλα της ψυχοκίνησης στο τέλος της οποίας βρίσκεται μια ζωγραφιά-φόβος. Κάθε παιδί που αναγνωρίζει την ζωγραφιά του σηκώνεται, περπατάει πάνω στα τούβλα και φτάνοντας μπροστά στον φόβο του σκέφτεται τί θέλει να κάνει με αυτόν.Η "οδηγία" που δόθηκε ήταν "μπορείτε να κάνετε ότι θέλετε, είναι δικό σας". Μετά από  δύο πρώτες προσπάθειες, ένα νήπιο, διστακτικά στην αρχή ,τσαλάκωσε την εργασία του και την πέταξε στο πάτωμα, μέσα σε χειροκροτήματα! Ακολούθησε όλη η ομάδα ακόμη και τα δύο πρώτα παιδιά! Το καλαθάκι που τις συγκεντρώσαμε ήταν γεμάτο!

Την επόμενη ημέρα μεταμορφώθηκαν σε γλυκές καραμελίτσες!